Sloka #341
341. dhishidhishi munipathnyO dhaNdakAraNyaBhAgE
na jahathi bahumAnAnnUnamadhyApi mUlam
raGhupathipadharakshE!thvathpariShkArahEthO:
apachithakusumAnAmAshramAnOkahAnAm
Meaning (translated by Sri. U.Ve. V.N. Vedanta Desikan)
Oh Rama-Paaduka! The wives of the sages living in Dandaka forest at various places still cherish the trees-and refuse to leave those tree-sites-on the ground that they had once furnished the flowers to use for Paaduka-archana.
Special Notes from Sri. U.Ve. V. Sadagopan
(1) Sri Utthamur Swamy’s anubhavam: Oh PaadhukE adorning the holy feet of Raghupathy! The wives of the sages of DaNdakA forst stay close to the flowering trees , which originally contributed flowers for the worship of Raama PaadhukAs. In every corner of DaNdakA forest , we see the display of affection to the above trees displayed by the wives of the sages. These rishi pathnis recognize the unique service rendered by these trees to the Paadhukais and water them and take good care of them.
(2) Srimath Andavan’s anubhavam: The inner meaning is that mahans always offer their salutations to the sites , where PrumAL and AchAryAs have rested even once.
(3) There are flowering trees in the gardens of the Aasramams of Rishis of DaNdakAraNyam, where Raama Padhukais were worshipped once. Flowers from these trees were collected and placed on the Lord’s Paadukais by the Rishi pathnis ( Raghupathi PadharakshE! munipathnya: thvath parishkAra hEthO: apachitha kusumAnAm aasramAnOkahAnAm). Even today , they water the roots of those blessed trees out of maryAdhai(reverence) to them and do not forget them ( aasramAnOkahAnAm moolam bahaumAnAth adhyApi na jahathi )…(V.S)
341. திசி திசி முநிபத்ந்யோ தண்டகாரண்ய பாகே
ந ஜஹதி பஹுமாநாத் நூநம் அத்யாபி மூலம்
ரகுபதி பதரக்ஷே த்வத் பரிஷ்கார ஹேதோ:
அபசித குஸுமாநாம் ஆச்ரமாநோகஹாநாம்
பொருள் – ரகுவம்சத்தின் பதியாக உள்ள இராமனின் பாதுகையே! இராமன் தண்டகாரண்ய வனத்தில் இருந்தபோது, அங்கு இருந்த ரிஷிபத்னிகள், உனக்கு ஏற்ற அலங்காரம் செய்யும் பொருட்டு, அங்கு இருந்த மலர்களில் இருந்து மலர்கள் பறித்து, உனக்குச் சாற்றினர். அந்த மரங்கள் உனக்காக மலர்கள் அளித்தன என்று மரியாதையை மனதில் இன்னமும் நினைத்தபடியே, இன்றளவும் அந்த மரங்களின் அடியில் அமர்ந்துள்ளனர்.
Sloka #342
342. Ghatayasi paripUrNAn krishNamEGhaprachArE
kruthaBhirupahruthaIsthvam kEthakIgarBhapathraI:
varathanupariNAmAdhvAmatha: shyAmaLAnAm
praNathisamayalagnAn pAdhukE! moULichandhrAn
Meaning (translated by Sri. U.Ve. V.N. Vedanta Desikan)
Oh Paaduka! The Lord was, in His movements on the earth, a real dark cloud. The eleven Rudras, the half-feminine devas bend their heads low before You. The digit-a thin streak of moon that appears near You-becomes full moon by reason of the ketaki leaves, so that we see eleven full moons by Your contact, the ketaki having been dedicated to You earlier by holy people.
Special Notes from Sri. U.Ve. V. Sadagopan
(1) Sri UtthamUr Swamy’s anubhavam: After referring to the flowers of the aasramam trees, Swamy Desikan thinks of the Kaithaki flowers (blossoms of Pandanus Odorartissimus tree) resting on the Paadhukais. Kaithaki is the ThAzhai flower . It has the property of looking like full Moon , when it is seen in the company of cresenct Moon. Here , Swamy Desikan imagines a scene , where the EkAdas RudrAs are prostrating before Lord RanganAthA of bluish-black hue (of the rain-laden cloud).The eleven RudrAs have crescent Moons on their heads . They also have the dark-hued Parvathi (ShyAmaLA dEvi) on their left sides.At the time of their prostrations before the Paadhkais ,the crescent Moon on their heads joins with the Kaithaki flower petals resting on the Paadhukais and that union creates the appearance of the rising of the full Moon symbolizing the banishment of spiritual darkness.
(2) The Neela-mEgha PerumAL is on SanchAram on the Raaja Veethis of Srirangam (KrishNa mEgha PrachAram) adorning His Paadhukai .The blessed ones (Krithibhi:/PuNyasAlis) bring the inner white petals of Kaithaki flowers ( Kethaki garbha pathrai:)and offer them reverentially to the Lord’s Paadhukais. The inner petals of ThAzhai flowers look like half-moon. At that time, RudrAs (Vaamatha: ShyAmaLAnAm /ardha nArIsvara moorthys with dark hued Paarvathi on the left soide of their bodies)prostrate before the Paadhukais with the alankAram of Kaithaki petals (ardha chandran ); the union of the ardha chandrans on the heads of the EkAdasa- RudrAs with the half moons (ChandramouLis) resting on the Paadhukais create the illusion of the full Moon rising against the back drop of dark blue clouds.Swamy Desikan says that the Paadhukais create this impression( PraNathisamaya laghnAn MouLi ChandrAn ParipoorNAn gaDayasi)..(V.S)
342. கடயஸி பரிபூர்ணாந் க்ருஷ்ணமேக ப்ரசாரே
க்ருதிபி: உபஹ்ருதை: த்வம் கேதகீ கர்ப்ப பத்ரை:
வரதநு பரிணாமாத் வாமத: ச்யாமளாநாம்
ப்ரணதி ஸமய லக்நாந் பாதுகே மௌளி சந்த்ராந்
பொருள் – ஸ்ரீரங்கநாதனின் பாதுகையே! நீர் கொண்ட மேகம் போன்ற திருமேனி உடைய ஸ்ரீரங்கநாதன் ஸஞ்சாரம் செய்யப் புறப்படும்போது, புண்ணியம் நிறைந்தவர்களால் வெண்மையான தாழை மடல்கள் உன் மீது சாற்றப்படுகிறது. அப்போது இடது பக்கத்தில் கறுத்த நிறமுள்ள பார்வதியைக் கொண்ட அர்த்தநாரீச்வரன், ஸ்ரீரங்கநாதனின் திருவடிகளில் தலை சாய்த்து வணங்குகின்றான். அவன் தலையில் உள்ள பிறைச்சந்திரன் உன் மீது பட்டதால், அந்த தாழை மடல்களின் ஒளியால் முழுச்சந்திரனாகி விடுகிறான்.
Sloka #343
343. paricharaNaniyukthaI: pAdhukE! rangaBharthu:
pavanathanayamuKhyaIrarpithAm thvathsamIpE
vinathaviDhimuKhEBhYo nirvishEShAm dhvirEPhA:
kaThamapi viBhajanthE kAnchanIm padhmapAnkthim
Meaning (translated by Sri. U.Ve. V.N. Vedanta Desikan)
Oh Ranganatha Paaduka! Hanuman and other servants brought gold lotuses (from the Himalayan region) and presented them to You. The four heads of Brahma bent below You. The bees hovering nearby, could only distinguish between the two, only with difficulty, all heads looking exactly lotus-like.
Special Notes from Sri. U.Ve. V. Sadagopan
(1) Sri UtthamUr Swamy’s anubhavam: In the previous slOkam, Swamy Desikan dwelled on the Kaithaki petals and the heads of Rudrans .Here , Swamy is reminded of the faces of BrahmA and the lotus flowers and composes a sOkam connecting them . He says: ” Oh PadhukE! When RaamachandrA returned to AyOdhyA from LankA , He wished to offer worship to His titular deity, Lord RanganAthan.He sent HanumAn to collect the golden lotus flowers needed for the AarAdhanam. HanumAn assembled those lotus flowers and placed them close to You. At that time , BrahmA’s face was also near You to help the Lord with the AarAdhanam. The bees in the worshipping hall were confused some what between the lotuses and BrahmA’s faces. They could not tell, which is which without special effort on their parts”. Swamy Desikan hints that BrahmA was seated on a lotus growing out of Lord RanganAthA’s navel.
(2)The golden lotuses were placed by HanumAn and others near You adorning the ThiruvadikaL of the Lord ( ParicharaNa niyukthai: Pavana tanaya mukyai: thvath sameepE arpithAm). There BrahmA was with His bent head near You .The bees had a difficult time of differentiating between the heads of BrahmA seated on a lotus and the golden lotuses placed near You ( Vidhi MukhEbhya: nirvisEshAm KaanchanIm Padhma pankthim). Finally with effort , they were able to tell the two apart ( DhvirEphA: katamapi vibhajanthE)..(V.S)
343. பரிசரண நியுக்தை: பாதுகே ரங்கபர்த்து:
பவந தநய முக்யை: அர்ப்பிதாம் த்வத் ஸமீபே
விநத விதி முகேப்ய: நிர்விசேஷாம் த்விரேபா:
கதம் அபி விபஜந்தே காஞ்சநீம் பத்மபங்க்திம்
பொருள் – ஸ்ரீரங்கநாதனின் பாதுகையே! உனக்குக் கைங்கர்யம் செய்யவேண்டும் என்று சுக்ரீவனால் ஏவப்பட்ட அனுமன் முதலானோர், உன் மீது தங்கமயமான மலர்களை இடுகின்றனர். அதே நேரம் அங்கு வந்த ப்ரம்மன், தனது தாமரை போன்று ஒளி வீசும் முகங்களைத் தாழ்த்தி வணங்குகின்றான். அந்த நேரத்தில் அங்கு வரும் வண்டுகள் ப்ரம்மனின் முகங்கள் எது, தாமரை மலர்கள் எது என்று அறியாமல் வெகு நேரம் சிரமப்பட்டு , பின்னர் கண்டு பிடித்து அறிகின்றன.
Sloka #344
344. viDhishivapuruhUthasparshithaIrdhivyapuShpaI:
thvayi saha nipathanthasthatthadhudhyAnaBhrungA:
maDhuripupadharakshE! manjuBhi: svaIrninAdhaI
ravidhithaparamArthAn nUnamaDhyApayanthi
Meaning (translated by Sri. U.Ve. V.N. Vedanta Desikan)
Oh Paaduka! Brahma, Siva and Indra have dedicated divine flowers to You. Interestingly, the bees have also come with these flowers from their respective groves. They hum sweet melodies-presumably announcing the Truth to the unknowing people-(Probably what they announce is the Lord’s supremacy as Paradevata and the distinct supremacy of YOUR SELF even over the Lord’s Feet!)
Special Notes from Sri. U.Ve. V. Sadagopan
(1) Sri UtthamUr Swamy’s anubhavam: Oh PaadhukE! The bees that accompanied the flowers brought by BrahmA , RudrA and IndrA from their gardens settled on You , when these BhakthAs showered these flowers over the Lord’s feet adorning You. The bees enjoyed Your fragrance and announced to the World that Your Lord’s feet are the most desirable because of their association with You. They learnt by first hand experience about the supermacy of Your Lord’s Holy feet and propagated next that truth to the rest of the world. They attain thus the state of AchAryAs through that act of spreading the message about theSupermacy of Your Lord.
(2)Srimath Andavan’s anubhavam: The MahAns assembled to offer their worship of Swamy NammAzhwAr ( ChatAri Soori)spread to others the Vaibhavam of the AzhwAr to fill them in as it were.
(3)The divine Pushpams from the gardens of Brahma-Siva-IndrAs are offered to the Lord’s feet adorning You as PushpAnjali ( Vidhi-Siva-PurhUhta sparsithai: dhivya pushpai: saha Thvayi). With the flowers come the bees that were enjoying the pollen from the flowers ( Dhivya Pushpai: saha nipatantha: tath-tath udhyAna BhrungA:) Now , the bees shift their attention to the enjoyment of the divine fragrance of the Lord’s lotus feet (Thiruppadham of the Sarvagandhan) adorning SatAri Soori. They are enchanted and raise sweet sounds (manjubhi: svai: ninAdhai:)to announce for those , who are not in the know about the Supreme truth about the Lord and His Paadhukais…(V.S)
344. விதிசிவ புருஹூத ஸ்பர்சிதைர் திவ்யபுஷ்பை:
த்வயி ஸஹ நிபதந்த: தத்ததுத்யாந ப்ருங்கா:
மதுரிபு பதரக்ஷே மஞ்ஜுபி: ஸ்வைர்நிநாதை:
அவிதித பரமார்த்தாந் நூநம் அத்யாபயந்தி
பொருள் – மது என்ற அசுரனை அழித்த க்ருஷ்ணனின் பாதுகையே! ப்ரம்மன், சிவன், இந்திரன் முதலானவர்கள் தேவலோக மலர்கள் பலவற்றையும் கொணர்ந்து உனக்குச் சமர்ப்பணம் செய்கின்றனர். அவரவர்களின் பூந்தோட்டங்களில் இருந்த வண்டுகளும், அந்த மலர்களுடன் வந்து விடுகின்றன. அவை ரீங்காரம் செய்தபடி உள்ளன. இதனைக் காணும்போது, அவை உன்னுடைய பெருமையை அறியாதவர்களுக்கு அதனைப் பறை சாற்றி, உண்மையை அறிவிப்பது போல் உள்ளது.
Sloka #345
345. prashamayathi janAnAm sanjvaram rangaBharthu:
parisarachalithAnAm pAdhukE! chAmarANAm
anudhinamupayAthaIrutThitham dhivyapuShpaI:
nigamaparimaLam thE nirvishan ganDhavAha:
Meaning (translated by Sri. U.Ve. V.N. Vedanta Desikan)
Oh Paaduka! Divine flowers are brought everyday from Devaloka. When they are presented to You, the wind from the wafting of chamaras blows out the fragrance of flowers along with that of the Vedas together: this dispels the devotees’ samsara-heat!
Special Notes from Sri. U.Ve. V. Sadagopan
(1) Sri UtthamUr Swamy’s anubhavam: In this verse, Swamy Desikan describes how Vaayu also serves as an AchAryan like the bees mentioned in a previous slOkma. He says: ” Oh PaadhukE! Every day , DevAs shower divine flowers from the nandavanam of Indran on You. At that time , the servants of the Lord perform chAmara kaimkaryam to You.The wafts of air (Vaayu) generated during the movement of the fans spread the fragrance of VedAs mingled with the parimaLam of divine pushpams all around. Vaayu serves this way and lets all the inhabitants of the world know that Your Lord is the Supreme Being praised with out let by the VedAs. People experiencing the fragrance spread by Vaayu end up with the destruction of their samsAric afflictions.
(2) Srimath Andavan’s anubhavam: The entire gamut of the SamsAric afflictions are banished through the experience of Swamy NammAzhwAr’s darsanam , enjoyment of the fragrance of the mahizhampoo garland adorning His neck and the listening of His Sri Sookthis.
(3) Swamy Deesikan says that the samsAra tApams of the people of the world are removed ( JanaanAm Samjvaram prasamayathi). How does it happen and what is the causative factor? Swamy points out that the nigama parimaLam (Vedic fragrance) of satAri Soori mingling with the fragrance of the divine flowers from Indran’s nandhavanam are wafted across by the waving fans of KaimkaryaparALs of RanganAthA and that fragrance is responsible for the banishmnet of the fever of SamsAric afflictions…(V.S)
345. ப்ரசமயதி ஜநாநாம் ஸஞ்ஜ்வரம் ரங்கபர்த்து:
பரிஸர சலிதாநாம் பாதுகே சாமராணாம்
அநுதினம் உபயாதை: உத்திதம் திவ்யபுஷ்பை:
நிகம பரிமளம் தே நிர்விசந் கந்தவாஹ:
பொருள் – ஸ்ரீரங்கநாதனின் பாதுகையே! அன்றாடம் தேவலோகத்திலிருந்து கொண்டு வரப்பட்ட மலர்கள் உன் மீது பரவப்படுவதால், உன்னிடம் வேதவாசனை எப்போதும் சூழ்ந்துள்ளது. ஸ்ரீரங்கநாதனுக்கு வீசப்படும் சாமரங்களில் இருந்து எழும் காற்றானது, இந்த வேதவாசனையை எடுத்து வந்து, இங்கு உள்ள மக்களின் ஸம்ஸார துன்பத்தை நீக்கி விடுகிறது .
Sloka #346
346. aKhilaBhuvanarakshAnAtakAm darshayiShyan
animiShatharupuShpaIrarchithE rangamaDhyE
aBhinayamanurUpam shikshayathyAthmanA thvAm
praThamavihithalAsya: pAdhukE! ranganAtha:
Meaning (translated by Sri. U.Ve. V.N. Vedanta Desikan)
Oh Paaduka!Ranganatha is a master-dancer. He enacts a small piece of drama, for protecting all the worlds. For this He chose Sriranga as the ‘Natya Ranga’, this has the special virtue of being sanctified by the Kalpaka flowers from the heaven. Then the Lord demonstrates by Himself first dancing and showing ‘abhinayas’ to teach You how to follow suit.
Special Notes from Sri. U.Ve. V. Sadagopan
(1) Sri Utthamur Swamy’s anubhavam: Oh PaadhukE ! RanganAthA stands at the center of Srirangam on a stage decorated with the divine Kalpaga flowers. DevAs shower these flowers on Him ,who is ready to conduct His dance of protection of the world. He moves His lotus feet for this dance and seems to be engaged in teaching You at the same time the steps for that dance.
(2)Srimath Andavan’s anubhavam: Azhwar incarnated in this world . He did not like the SamsAric life here and conveyed to the Lord his sufferings in this world. PerumAL listened to AzhwAr and took him back to Parama Padham after the fulfilment of his avathAra kaaraNam (Creation of his Sri sookthis). AzhwAr revealed to every one that the Lord will respond with dayA to all , who appeal sincerely for the Lord’s compassion and protection .
(3) Sri RanganAthan’s instructions to Swamy NammAzhwAr, His ChatAri, and the stage in which the Lord gives these instructions are covered here. The dance takes place at the stage (Ranga VimAnam) , which is decorated with divine Kalpaka flowers(animisha taru Pushpai: archithE Ranga MadhyE ). There , the Lord is going to perform the dance of saving all the worlds and its beings ( Akhila Bhuvana rakshA nADikAm darsayishyan). He performs the dance first (prathama vihitha lAsya: sann), and at the same time ,gives instruction on the appropriate steps for the AzhwAr to practise( thvAm anuroopam abhinayam sikshayathi)…(V.S)
346. அகில புவந ரக்ஷா நாடிகாம் தர்சயிஷ்யந்
அநிமிஷ தரு புஷ்பை: அர்ச்சிதே ரங்கமத்யே
அபிநயம் அநுரூபம் சிக்ஷயதி ஆத்மநா த்வாம்
ப்ரதம விஹித லாஸ்ய: பாதுகே ரங்கநாத:
பொருள் – ஸ்ரீரங்கநாதனின் பாதுகையே! கற்பக மரத்தின் மலர்கள் கொண்டு ஸ்ரீரங்கம் என்ற நாடகமேடை (ரங்கம் என்றால் நாடகம் நடத்தும் மேடை என்பதாகும்) அலங்கரிக்கப்பட்டுள்ளது. அந்த மேடையில் நாயகனாக ஸ்ரீரங்கநாதன் (நாடக எஜமான்), இந்த உலகத்தினைக் காப்பாற்றுதல் என்ற ஒரு சிறிய நாடகத்தை அரங்கேற்றுகிறான். அதற்காக, தான் ஒரு நாட்டியம் ஆடி, அதற்கான அபிநயம் பிடிக்கும்போது, அவனுக்கு நீ எவ்விதம் செயல்பட வேண்டும் என்று கற்றுத் தருகிறாய் போலும்.
Sloka #347
347. agaLithanijarAgAm dhEvi!viShNO: padham thath
thriBhuvanamahanIyAm prApya sanDhyAmiva thvAm
Bhavathi vibhuDhamukthaI: spaShtathArAnuShangam
parisarapathithaIsthE pArijAthaprasUnaI:
Meaning (translated by Sri. U.Ve. V.N. Vedanta Desikan)
Oh Paaduka Devi! The Feet of the Lord (Vishnu Padam=sky) having got the love in full 9having got its natural red hue of the twilight), are worshipped by all the worlds, and reach You(Sandhya; when all worship it), with the divine Parijata flowers poured by the devas being seen on You (stars appear on the sky after sandhya).
Special Notes from Sri. U.Ve. V. Sadagopan
(1) Sri UtthamUr Swamy’s anubhavam: Swamy Desikan describes the flower shower from heaven on RanganAthA as a shower of stars. He says: ” Oh PaadhukA Devi! Lord’s feet has a red hue that is charactrestric of the time of dusk.You , who is celebrated by all the three worlds hence were also like the crimson dusk in color .The PaarijAthA flowers showered on Lord’s feet by the DevAs fell next to You like a shower of white stars.
(2)Srimath Andavan’s anubhavam: Swamy Desikan uses the double meaning of the word “Raagam ” ( red or desire) here cleverly. He says: ” Oh PaadhukE! PerumAL’s Thiruvadi has great desire for all. When He adorns you, who is celebrated by all the worlds and is surrounded by the flowers showered on Him by the DevAs , He reminds one of the red-hued dusk , which is united with the stars of the sky.
(3) The Lord’s Thiruvadi ( the inner side ) has a beautiful red hue. It has also great desire for the paadhukais celebrated by the three worlds ( VishNO: Padham agaLitha nija raagam ). It unites with the celebrated Paadhkais ( Thribuvana mahanIyAm thvAm prApya) in the middle of all the white divine flowers showered by the DevAs .At that time , the Lord’s Thiruvadi looks like the red-hued dusk surrounded by the starry firmament ( SandhyAm prApya spashta taarA anushangam bhaavathi)..(V.S)
347. அகளித நிஜ ராகாம் தேவி விஷ்ணோ: பதம் தத்
த்ரிபுவந மஹநீயாம் ப்ராப்ய ஸந்த்யாம் இவ த்வாம்
பவதி விபுதமுக்தை: ஸ்பஷ்ட தாரா அநுஷங்கம்
பரிஸர பதிதை: தே பாரிஜாதப் ப்ரஸூநை:
பொருள் – ஸ்ரீரங்கநாதனின் பாதுகையே! உன்னிடம் ஸ்ரீரங்கநாதனின் திருவடிகள் மிகவும் அன்புடன் உள்ளன. அவனது திருவடிகள் சிவந்த வானம் போன்றுள்ளன. மூன்று உலகில் உள்ளவர்களாலும் வணங்கப்படுகின்றன. நீ ஸந்த்யாகாலம் போன்று உள்ளாய். ஆக அவனது திருவடிகள் உன்னை வந்து அடைகின்றன. ஸந்த்யா காலம் அனைவராலும் தொழத்தக்கது என்பது முறை; அது போன்று உன்னை அனைவரும் தொழுகின்றனர். அந்த இரவுப் பொழுதில் தோன்றும் நட்சத்திரங்கள் போன்று தேவர்கள் உன் மீது சேர்த்த கற்பக மரத்தின் மலர்கள் உள்ளன.
Sloka #348
348. vyanjanthyEthE viBhavamanaGham ranjayantha: shruthIrna:
prADhvam rangakshithipathipadham pAdhukE! DhArayanthyA:
nAdhaIrantharnihithanigamaIrnandhanOdhyAnaBhrungA:
dhivyaI: puShpaI: snapithavapuShO dhEvi! soUsnAthikAsthE
Meaning (translated by Sri. U.Ve. V.N. Vedanta Desikan)
Oh Paaduka Devi! You bear the Feet of Ranganatha in a favorable manner. The flowers from Devaloka have been used in oblation to You. The bees, which have come from the upper world, hum Vedic hymns, pleasant to our ears. They appear to enquire, in earnest anxiety, as to whether the bath is over. They publicize the spotless greatness of Yourself.
Special Notes from Sri. U.Ve. V. Sadagopan
(1) Sri UtthamUr Swamy’s anubhavam: When the PaarijAthA flowers showered from the sky , the bees that were drinking the honey inside the flowers also came down. The honey from those flowers flowed over the PaadhukAs as if it was being given an auspicious bath in honey.The bees that emerged out of the flowers had the ability to store VedAs inside them because of their association with the divine trees (PaarijAtham , Harichandanam , Kalpakam et al).The sounds generated by them on exit from the flowers were very pleasing to hear. Those sounds appeared as though they were iquiring the PaadhukAs whether they had an auspicious Thirumanjanam (PushpAbhishEkam ).
(2) The Paadhukais had the ThirumEni that had PushpAbhishEkam ( dhivyai: Pushpai:snapitha Vapusha:). The bees coming out had a sunAdham that sounded like they were asking whether the Paadhukais had an enjoyable Thirumanjanam ( thE sousnAthikA: kim ?).The bees house Vedic sounds inside them ( BhrungA: antharhitha nigamai: Nadhai:). The Sunaadham generated by the bees is pleasing to the ears and also appear to celebrate Your blemishless vaibhavam ( Naadhai: na; Sruthi ranjayanthassantha: thE anagam vibhavam vyanjayanthi)..V.S
348. வ்யஞ்ஜந்தி ஏதே விபவம் அநகம் ரஞ்ஜயந்த: ச்ருதீர்ந:
ப்ராத்வம் ரங்கக்ஷிதிபதி பதம் பாதுகே தாரயந்த்யா:
நாதை: அந்தர் நிஹித நிகமை: நந்ததோத்யாந ப்ருங்கா:
திவ்யை: புஷ்பை: ஸ்நபித வபுஷோ தேவி ஸௌஸ்நாதிகா: தே
பொருள் – ஸ்ரீரங்கநாதனின் பாதுகாதேவியே! ஸ்ரீரங்கராஜனின் திருவடிகளைத் தரித்துக் கொண்டும், தேவலோகத்து மலர்களால் ஸ்நானம் செய்விக்கப்பட்டும் நீ உள்ளாய். அந்த மலர்களில் உள்ள வண்டுகள் செய்யும் ரீங்காரம் உன்னிடம் அவை, “ஸ்நானம் நல்லபடியாக ஆனதா?”, என்று கேட்பது போன்று உள்ளது. இப்படிப்பட்ட நந்தனம் என்ற வண்டுகளின் வேத ஒலிகள் போன்ற நாதம் எங்கள் காதுகளை மகிழவித்தபடி உள்ளது. இவை தோஷம் இல்லாத உனது பெருமையை மேன்மேலும் ப்ரகாசப்படுத்துகின்றன.
Sloka #349
349. kim puShpaIsthuLasIdhaLaIrapi krutham dhUrvApi dhUrE sThithA
thvathpUjAsu mukundhapAdhu! krupayA thvam kAmaDhEnu: sathAm
prathyagrAhruthadharBhapallavalavagrAsABhilASHOnmuKhI
DhEnusthiShTathu sA vasiShTaBhavanadhvArOpakaNTasThalE
Meaning (translated by Sri. U.Ve. V.N. Vedanta Desikan)
Oh Paaduka! When Your worship is being done, what for, flowers? Even Tulasi leaves are not required; let Durva grass be far away. Because You do not expect materials from good souls, who have deep devotion to You; without expecting anything, by sheer grace of Yours, You grant all rewards. You are indeed a Kamadhenu-but unlike that Kamadhenu which would eject its mouth towards Vasishta expecting a mouthful of grass from him! Let that Kamadhenu be there-we do not need it. Here is our Paadhuka, our Kamadhenu.
Special Notes from Sri. U.Ve. V. Sadagopan
(1) Sri Utthamur Swamy’s anubhavam:Oh PaadhukE of Moksham- granting Lord! There are people , who may feel uncomfortable that they are unable to bring flowers from PaarijAthA tree or from earthly trees or TuLasi leaves or even blades of panic grass to You as offering.They pine over their inabilities to collect any of the above material for worship and are very unhappy about their lot. You however bless them with every thing out of the fullness of Your merciful heart. in this regard, You are even better than the divine KaamadhEnu .She needs atleast a handful of fresh grass to be brought to her as a mark of respect, before she can grant the wishes of the people, who beseech Her blessings. You on the other hand do not expect anything from those , who approach You.The small act of adorning You on their heads for a moment is sufficient for you to give them more than what they asked for. Let KaamadhEnu stand where she is ! We do not need her, when You are with us.Let KaamadhEnu stand at her customary place (i-e)., at the entrance of Sage VasishtA’s hermitage and help him. You give us every thing , even if we are unable to bring you anything . Your compassion and generous spirit is matchless.
(2)Srimath Andavan’s anubhavam: The inner meaning is that AchAryAs are crores of times more munificent than the proverbial KaamadhEnu , when it comes to granting one’s wishes. The AchAryAs do not expect anything and yet grant all prayOjanms in the spirit of ” KrupayA nispruhO vadEth”.
(3)The salutations to the Paadhukai is “hE Mukundha Paadhu” . MulundhA’s name is invoked to remind us that the Paadhukai is that of One who gives both Moksham and BhOga-Isvaryam here. Swamy recognizes the Padhukai as a veritable KaamdhEnu ( thvam krupayA sathAm KaamadhEnu:).There is however one difference between the Paadhukais and the KaamadhEnu . The Paadhukai does not need any thing , whereas the KaamadhEnu in Sage Vasishtar’s aasramam might lift up its head in anticipation of a tender shoot of grass as food ( prathyagra aahrutha dharbha- pallava lava grAsa abhilAsha unmukI saa dhEnu:). The visualization of the KaamadhEnu with its anticipatory look at the hands of the visitor to see whether he or she has brought with them atleast a freshly picked , tender balde of grass (aruham pull) as food is a beautiful one…(V.S)
349. கிம் புஷ்பை: துளஸீ தளை: அபி க்ருதம் தூர்வாபி தூரே ஸ்திதா
த்வத் பூஜாஸு முகுந்தபாது க்ருபயா த்வம் காமதேநு: ஸதாம்
ப்ரத்யக்ராஹ்ருத தர்ப்பல்லவ தல க்ராஸ அபிலாஷ உந்முகீ
தேநு: திஷ்டது ஸா வஸிஷ்ட பவந த்வார உபகண்ட ஸ்தலே
பொருள் – முகுந்தனின் பாதுகையே! உனக்காகச் செய்யப்படும் ஆராதனங்களில் மலர்கள் கொண்டு ஆவது என்ன? துளசிதளங்கள் கூட வேண்டியதில்லை. அருகம் புல் கூட தூரத்தில் வைக்கப்படலாம். இவ்விதம் உன் மீது ஆழ்ந்த பக்தி கொண்டவர்களிடம் எதனையும் எதிர்பாராமல், அவர்களுக்கு உனது கருணை காரணமாக அனைத்தையும் அளிப்பவளாக நீ உள்ளாய். வசிஷ்டரின் காமதேனுப்பசுவும் கூட, புதிதாகக் கொண்டு வரப்பட்ட தளிர் இலைகளுக்காகத் தனது முகத்தை நீட்டியபடி அல்லவா உள்ளது? எதனையும் எதிர்பராமல் உள்ள காமதேனு போன்று நீ உள்ளபோது வசிஷ்டரின் அந்தப் பசுவானது, அவரது வீட்டு வாசலிலேயே இருக்கட்டும் (நீ எங்களுக்கு இருந்தால் போதும்).
Sloka #350
350. chUdAragvaDharajasA chUrNasnapanam viDhAya thE pUrvam
rangEshapAdhukE!thvamaBhiShinchathi moULigangayA shamBhu:
Meaning (translated by Sri. U.Ve. V.N. Vedanta Desikan)
Oh Paaduka! Siva performs an ablution of dust-with the pollen of konrai flowers on his head-and then performs a water-ablution with his head-Ganga.
Special Notes from Sri. U.Ve. V. Sadagopan
(1) Sri Utthamur Swamy’s anubhavam: Oh RanganAtha PaadhukE! Sambhu performs the ChUrNAbhishEkam ( bath in fragrant powders) first with the pollens of Cassis flowers adorning His head, when He prostrates before You. Next, He bathes You with the waters of GangA , who resides inside His matted locks. Thus You receive both ChUrNAbhishEkam and GangAbhishEkam from Your devotee, Sambhu .
(2) Srimath Andavan’s observation: During the Uthsavams , Lord RanganAthA is bathed first in the yellow powder (Scented turmeric powder) and the regular Thirumanjanam with Cauvery water starts thrafter.
(3)Sambhu means both a Happy man and Parama Sivan.Swamy Desikan chooses this name of Sambhu for the special Sri RanganAtha Bhakthan, Parama Sivan, to illustrate how happy He is in performing Kaimkaryams for the Lord and His ChatAri Soori. Sambhu’s matted locks are adorned with Golden Yellow Konnai flowers filled with pollen dust( ChooDAragvadha rajas). As Sambhu bends down to prostrate before the Paadhukais , the first abhishEkam is by the pollen dust ( Poorvam ChoorNa-snapanam)and the next is abhishEkam with the waters of GangA from His locks ( MouLi- GangayA thvAm abhishinjathi)..(V.S)
350. சூடாரக்வத ரஜஸா சூர்ண ஸ்நபனம் விதாய தே பூர்வம்
ரங்கேச பாதுகே த்வம் அபிஷிஞ்சதி மௌளிகங்கயா சம்பு:
பொருள் – ஸ்ரீரங்கநாதனின் பாதுகையே! சிவன் தனது தலையில் உள்ள கொன்னை மலர்கள் கொண்டு உனக்கு சூர்ணாபிஷேகம் செய்கிறார். அதன் பின்னர் தனது தலையில் உள்ள கங்கையைக் கொண்டு உனக்கு திருமஞ்சனம் செய்து வைக்கிறார்.
Pushpa Paddhathi SampUrnam
புஷ்ப பத்ததி ஸம்பூர்ணம்
English Source Text: sundarasimham.com
Tamil Source Text: namperumal.com
